Cmentarze dla zwierząt – jak pożegnać swojego pupila z godnością

Śmierć ukochanego psa, kota czy innego zwierzaka to dla wielu osób prawdziwa strata. Coraz częściej właściciele nie traktują już zwierząt jak „domowych dodatków”, ale jak członków rodziny. Nic więc dziwnego, że po ich odejściu chcą pożegnać je w sposób godny i spokojny. Cmentarze dla zwierząt, które jeszcze kilkanaście lat temu wydawały się czymś egzotycznym, dziś zyskują coraz większą popularność także w Polsce.

Czy w Polsce są cmentarze dla zwierząt?

Tak. W naszym kraju działa już kilkanaście legalnych cmentarzy dla zwierząt, najwięcej w okolicach dużych miast – Warszawy, Krakowa, Poznania, Gdańska, Wrocławia czy Katowic. Pierwszy powstał w 1991 roku w Koniku Nowym pod Warszawą. Miejsce to funkcjonuje do dziś i stało się wzorem dla innych tego typu nekropolii.

Cmentarze te działają legalnie, posiadają pozwolenia sanitarne i weterynaryjne. Można tam pochować psa, kota, królika, świnkę morską, papugę, a nawet żółwia. Każde zwierzę ma swoje miejsce, oznaczone tabliczką lub małym nagrobkiem. Właściciele często przynoszą zdjęcia, zabawki czy obrożę – to sposób, by zachować wspomnienie o ukochanym pupilu.

W większości takich miejsc pobiera się opłatę za pochówek i utrzymanie miejsca przez określony czas (najczęściej 3–5 lat, z możliwością przedłużenia).

Jak wygląda pochówek zwierzęcia?

W Polsce obowiązuje prawo, które zabrania samodzielnego grzebania zwierząt na prywatnych posesjach, w lasach czy parkach. Ustawa o odpadach traktuje ciało zwierzęcia jako „odpad kategorii 1”, który należy utylizować w specjalnych zakładach lub pochować na wyznaczonym cmentarzu dla zwierząt.

W praktyce właściciel ma kilka możliwości:

• Pogrzeb na cmentarzu dla zwierząt – najbardziej osobista i symboliczna forma pożegnania. Można zorganizować małą ceremonię i odwiedzać grób.
• Kremacja – coraz popularniejsza opcja. Zwierzę trafia do spopielenia w specjalnym krematorium, a prochy można odebrać w urnie. Niektórzy właściciele przechowują urnę w domu, inni rozrzucają prochy w ulubionym miejscu pupila.
• Utylizacja w zakładzie weterynaryjnym – jeśli właściciel nie decyduje się na pochówek ani kremację, weterynarz może przekazać ciało do utylizacji zgodnie z przepisami sanitarnymi.
  

Cmentarze dla zwierząt na świecie

Na świecie tradycja ta jest znacznie starsza i bardziej rozpowszechniona niż w Polsce.

• Francja – w Paryżu już od 1899 roku działa „Le Cimetière des Chiens” – najstarszy cmentarz dla zwierząt na świecie. Pochowano tam tysiące psów, kotów, koni, a nawet lwa z cyrku.
• Stany Zjednoczone – cmentarze dla zwierząt to powszechność. W USA działa ich ponad 700, a wiele z nich oferuje całodobową opiekę nad grobami i możliwość wspólnych pochówków ludzi i zwierząt (np. urny w jednym grobie).
• Japonia – w kulturze japońskiej zwierzęta traktowane są z ogromnym szacunkiem. W świątyniach buddyjskich często organizuje się ceremonie ku ich pamięci, a kremacja zwierząt jest standardem.
• Niemcy i Wielka Brytania – w tych krajach funkcjonują profesjonalne firmy zajmujące się organizacją pogrzebów zwierząt, łącznie z transportem, urnami i nagrobkami.
  

Czy warto pochować zwierzę na cmentarzu?

To bardzo osobista decyzja. Dla wielu osób taki pochówek pomaga przeżyć żałobę i symbolicznie pożegnać przyjaciela. Daje poczucie, że ukochany pupil nie odszedł „bez śladu”.
Inni wolą kremację i zachowanie prochów w domu – to równie godna forma pożegnania. Najważniejsze, by sposób był zgodny z przepisami i dawał spokój sumienia.

Ile kosztuje pochówek zwierzęcia?

Ceny zależą od wagi zwierzaka i regionu kraju. Pogrzeb małego pupila (np. kota czy królika) to koszt od ok. 300 zł, większego psa – od 600 do 1200 zł. Kremacja indywidualna z urną kosztuje średnio 400–1000 zł. Można też wybrać tańszą opcję zbiorowej kremacji, ale wówczas prochów się nie odzyskuje.

Jak upamiętnić zwierzę po śmierci?

Poza pochówkiem wiele osób decyduje się na symboliczne gesty – album ze zdjęciami, tabliczkę w ogrodzie, ramkę z obrożą, a nawet posadzenie drzewa ku pamięci pupila. W Internecie istnieją także wirtualne cmentarze, gdzie można utworzyć profil z imieniem i zdjęciem zwierzaka.

Cmentarze dla zwierząt – temat wciąż oswajany

Choć w Polsce to wciąż nowość, coraz więcej osób mówi o potrzebie godnego pożegnania zwierząt. To wyraz empatii i zmiany w postrzeganiu relacji między człowiekiem a jego pupilem. Dla jednych to po prostu miejsce pamięci, dla innych – ważny element przepracowania żałoby.

Cmentarze dla zwierząt pokazują, jak bardzo zmienił się nasz stosunek do zwierząt. Dziś nie są już tylko „zwierzętami domowymi”, ale towarzyszami życia, których strata boli jak utrata przyjaciela. Dlatego coraz częściej chcemy pożegnać je z taką samą troską, z jaką żyły u naszego boku.