Nosework – co to jest i jak zacząć trening w domu?
Aktualizacja wpisu: 13 stycznia, 2025
Nosework, czyli trening węchowy to świetna forma aktywności dla psów, niezależnie od wieku. Węch jest kluczowym zmysłem dla psów i angażuje dużą część ich mózgu. Przygodę z nosework można zacząć w każdym momencie życia psa i kontynuować tak długo, jak tylko pies jest chętny do zabawy. To idealny sposób, aby uczynić psa szczęśliwszym.
Nosework wykorzystuje naturalną zdolność węchu, który jest pierwszym rozwijającym się i ostatnim zanikającym zmysłem w życiu psa. W domowym środowisku każdy pies, niezależnie od wieku czy stanu zdrowia, może ćwiczyć nosework, ponieważ nie wymaga on biegania czy skakania. Psy mogą szukać ukrytych smakołyków, zabawek lub specjalnych zapachów przygotowanych do treningu.
Czym jest nosework?
Nosework to sport i dyscyplina dla psów, inspirowana pracą psów policyjnych wyszukujących różne substancje za pomocą węchu. Istnieje wiele szkół i organizacji oferujących różnorodne formy treningu węchowego, w tym szukanie trufli czy zajęcia terenowe z ukrytymi próbkami zapachowymi. Psy instynktownie używają węchu do wyszukiwania, a my uczymy je sygnalizować znalezienie zapachu. To odmienne podejście od tradycyjnego treningu posłuszeństwa, wymagające zaufania i szacunku dla zdolności naszego psa. Nosework to specyficzna forma treningu węchowego, która wymaga od trenera i psa większej precyzji i jasności w komunikacji. Jednak nie muszą interesować Cię profesjonalne treningi. Nosework może być po prostu dodatkową, interesującą aktywnością w domu.

Nosework w domu – jak zacząć?
Ponieważ nosework to zabawa z zapachem, wszystkie psy będą uważać to wspaniałą zabawę i stymulującą rozrywkę. Nie ma tu znaczenie wiek psa, jego stan zdrowia, wielkość czy rasa. Pies po prostu szuka ukrytych smaczków. Nie potrzebujesz trenera, specjalnego szkolenia, akcesoriów i sprzętu. W przypadku domowego nosework wystarczy ukrywać rzeczy, które chcemy, aby nasz pies szukał. Mogą to być ukryte smakołyki, zabawki lub zapachy. Następnie pies używa nosa, aby znaleźć ukrytą rzecz. Możesz zacząć od nakłonienia psa do szukania smaczków, które schowałeś/aś w konkretnym miejscu. Ty, jako właściciel/-ka, nie musisz już nic więcej robić, tylko pozwolić swojemu psu używać zmysłu węchu i instynktu do polowania na jedzenie. Na początku wybieraj łatwo dostępne miejsca, wolne od zakłóceń przestrzenie i ulubiony psi smaczek. Z czasem zwiększaj stopień trudności, ale tak, by pies znalazł przysmak i zjadł swoją nagrodę.
Nosework – co warto wiedzieć na temat treningu węchowego?
Podczas pracy z psem, istotne jest stosowanie klarownych komend oraz elementów, które sygnalizują psu rodzaj wykonywanej aktywności. Pies powinien rozpocząć szukanie na nasz sygnał, dlatego warto nauczyć go czekać na komendę w miejscu startu. Komenda może być dowolna, ale jeśli wcześniej używaliśmy słowa „szukaj”, warto wybrać inne. Może to być dźwięk klikera, pod warunkiem, że nie używamy gow innych kontekstach treningowych.
Nosework i niezbędne akcesoria do treningu węchowego
Pamiętaj, że nie musisz kupować żadnych akcesoriów. To Twój indywidualny wybór. W sklepach internetowych znajdziesz akcesoria do noseworku, takie jak puszki, pojemnik, czy zestawy startowe. W domu przygodę z nosework możesz rozpocząć od wyboru zapachu, na którym pies będzie pracować. Profesjonaliści wykorzystują cynamon, pomarańczę, goździk. Tobie w zupełności wystarczą ulubione smaczki. Należy unikać zapachów drażniących dla psa. Jeżeli chcesz zapewnić psu więcej rozrywki, określ znacznik startu: pachołki czy dywanik, które pomogą psu skupić się na zadaniu. I co najważniejsze, poszukaj spokojnego miejsca do treningu, najlepiej w domu, gdzie na początku nie będzie rozproszeń. Z czasem można wprowadzać nowe elementy i przenosić trening na zewnątrz. Pamiętaj, że nosework to nie tylko trening, ale również budowanie zaufania i współpracy z psem, gdzie to on odgrywa główną rolę.
Nosework — jak rozpocząć trening z psem?
Aby nauczyć psa rozpoznawania określonego zapachu, kluczowe jest stworzenie pozytywnych skojarzeń z tym zapachem poprzez nagradzanie.
- Zabawa w chowanego. Ukryj smakołyki w pokoju lub innych pokojach i zachęć psa do ich znalezienia. Zacznij od miejsc łatwych i stopniowo zwiększaj poziom trudności.
- Umieść smakołyki pod jedną z kilku filiżanek i przetasuj je. Zachęć psa do powąchania i wskaż, w którym kubku znajduje się smakołyk.
- Ukryj ulubioną zabawkę, która została pachnąca smakołykiem lub olejkiem eterycznym. Zachęcaj psa do znalezienia zabawki za pomocą nosa.
- Zrób lub kup matę węchową i ukryj smakołyki w paskach tkaniny. Twój pies będzie cieszył się węszeniem, aby znaleźć ukryte przysmaki.
- Umieść nagrodę na pudełku z zapachem, pozwalając psu na zjedzenie jej i jednoczesne wdychanie zapachu. Z czasem przestawaj kłaść nagrodę bezpośrednio na pudełku, a zamiast tego nagradzaj psa, gdy samodzielnie zatrzyma się przy nim. Umieść kilka pudełek lub pojemników w pokoju i ukryj smakołyk w jednym z nich. Pozwól swojemu psu wywęszyć, w którym pudełku znajduje się smakołyk.
- Trzymaj pudełko z zapachem i czekamy, aż pies samoistnie zacznie się nim interesować. Gdy dotknie go nosem, natychmiast dajemy sygnał nagrody i podajemy smakołyk.
- Łączymy obie techniki, np. przesuwamy pudełko z zapachem po podłodze lub mieszamy pudełka z zapachem i smakołykami, aby zwiększyć zainteresowanie psa. Gdy Twój pies będzie już biegły w posługiwaniu się jednym zapachem, wprowadź różne zapachy i naucz go je rozróżniać. Korzystaj z trudniejszych kryjówek, takich jak wnętrze butów, pod dywanami lub za meblami.
Jak kontynuować trening z psem
Po nauczeniu psa reagowania na zapach, stopniowo zwiększaj trudność zadania:
- Ucz psa dawania sygnału, gdy znajdzie zapach.
- Wprowadzaj więcej pojemników, aby pies mógł ćwiczyć wyszukiwanie zapachu w różnych warunkach.
- Ucz się rozpoznawać, jak pies sygnalizuje znalezienie zapachu.
W zabawie nie jest ważne, ile pojemników użyjesz, ale powinniśmy zawsze mieć jeden z zapachem i resztę pustych. Różnorodność pojemników dodaje atrakcyjności treningowi. Z czasem przechodzimy od używania pojemników do ukrywania zapachu w różnych miejscach w pomieszczeniu, co pozwala psu na rozwijanie umiejętności przeszukiwania i obwąchiwania różnych przedmiotów i miejsc.
Zaczynaj od jednego widocznego pudełka z zapachem, stopniowo zmniejszaj jego wielkość, ukrywaj w trudniejszych miejscach i wydłużaj czas od ukrycia zapachu do rozpoczęcia szukania przez psa. Ważne jest, aby trenować psa w wyszukiwaniu zapachu na różnych wysokościach. Na początku pozwalaj psu szukać od razu po ukryciu zapachu, ale w miarę postępów treningu, czekaj dłuższy czas, aby zapach mógł się rozprzestrzenić i pies musiał dokładniej wyszukiwać jego źródło.
Czy nosework jest dobry dla psa?
Oczywiście! Zapewniając psu trening węchowy Twój pies będzie szczęśliwy i mniej zestresowany. Znudzone psy są skłonne do destrukcyjnych zachowań. Nosework to wspaniała stymulacja umysłu i ciała zwierzaka. Przez szukanie ukrytych przysmaków rozwijasz naturalne predyspozycje i budujesz pewność siebie psa.